[NEDERLANDS] [ENGLISH BELOW]
Het zijn bijzondere artikelen die alle te maken hebben met de bevrijding van ons land en omvatten een tijdsspanne van het betreden van de geallieerden in Nederland in de herfst van 1944 tot aan het einde van 1945. Daartussen zit een breed scala van werken die de bevrijding in herinnering roepen.
Het zijn doorgaans siervoorwerpen, niet zelden gemaakt door huisvlijt. Zo zijn er beschilderde borden, tegeltjes met opschriften, een koehoorn met als opschrift ‘Arnhem 1944’, tekeningen, ook boeken (zelfs één met de handtekening van Soldaat van Oranje Erik Hazelhoff Roelfzema’), vazen en glaswerk. Maar er zijn ook gebruiksvoorwerpen zoals een zeskantige asbak gemaakt uit biscuitblikken die werden uitgeworpen.
De bedoeling was dat de opbrengst van deze asbak ten goede zou komen aan het nooit gerealiseerde Oorlogsherinneringsmuseum in Ede, zo meldt het ‘Commité’ aan de onderzijde. En wat te denken van een theepot in de vorm van een Sherman-tank waarbij, hoe voller de ‘tank’ is, het kopje van de chauff eur omhoog komt? Of van een kleurrijk wandbord dat herinnert aan september 1944 en is uitgegeven door papierfabriek Van Gelder en Zonen in Renkum? Curieus allemaal. Maar in de collectie zit veel meer. Een ets van Maarten Krabbé bijvoorbeeld, de vader van Jeroen.
Ook een wandbord dat gehangen heeft in Hotel De Wereld in Wageningen dat herinnert aan de capitulatie. Het is een unica. ‘’Uit de boedel van dit hotel kocht een verzamelaar dit bord. Later bood hij het de gemeente aan. Die wilde er niets voor geven. Daarop verkocht de man het aan mij.’’ Nu bevindt dit Wageningse historische stuk dus in het Zeeuwse Nieuwdorp. Begonnen met bordje Hoe is die passie toch begonnen? ‘’Eigenlijk door mijn vrouw. Die had een bordje van de bevrijding. Dat verzamelen kwam pas later toen ik er meer stukken bij vond.’’ Het echtpaar had er plezier in om allerlei verzamelaars-, vlooien- en jaarmarkten af te stropen.
Maar ook had men een fijne neus voor winkeltjes waar ze iets zouden kunnen vinden. Zo werd de collectie tegels, borden, puzzels, raamhangers, beschilderde hulzen en tal van andere curiositeiten vanaf 1990 zorgvuldig opgebouwd. ‘’Ik heb ook veel van Marktplaats en eBay. Veel artikelen komen uit Canada, Australië en Amerika. Kinderen weten niet wat ze aan moeten met het spul dat hun ouders ooit uit Nederland meenamen.’’ Het echtpaar woonde op verschillende plaatsen in ons land en sinds kort weer in Veenendaal. Beiden hebben een Veense achtergrond. Hij komt van de Valleistraat waar vader Jo Bos een handel in peteroleum had. Zij is van de Fluitersstraat. In 1963 leerden ze elkaar kennen tijdens het Oranjebal in de hal van Van Schoonhoven aan de Industrielaan. Hij ging van de ambachtsschool in Wageningen naar de HTS in Arnhem en werkte zijn langste tijd bij het internationale Mars-concern. Mees groeide daar door. Zo begeleidde hij het technische deel van de bouw van de fabriek in Duitsland. Op zijn 56ste kreeg hij de mogelijkheid om er uit te stappen. Het paar ging naar Ederveen om wat centraler te wonen. In een boerderij met 8000 vierkante meter land had men de ruimte met een eigen kamertje voor Mees om zijn collectie uit te stallen.
Daar ontving hij in 2017 ook TV Gelderland die een item maakte. Enkele jaren eerder exposeerde hij een deel van de collectie in Museum De Casteelse Poort in Wageningen. Met het oog op de toekomst werd voor een appartement in Veenendaal gekozen. De verzameling kon écht niet mee. Het bleek nog een hele stap om er afstand van te doen. Verdeel je het onder je drie kinderen, verkoop je het of schenk je het? Tenslotte zitten er duizenden euro’s in. Omdat Mees Bos niet direct ‘van het geld’ is besloot hij het te schenken. Hij had al contact met musea maar bij het Bevriidingsmuseum Zeeland in Nieuwdorp bij Goes, daar had hij het beste gevoel bij. ‘’Daar kwam ik op door mijn zoon.
Dat is een motorliefhebber en op zijn tochten maakte hij kennis met een andere biker die vrijwilliger was bij dit museum. Zo ging de bal rollen.’’ De directeur kwam langs en onderkende de importantie van de grootste bevrijdingscollectie van Nederland. Bos deed er in z’n geheel afstand van. Slechts een paar stuks bleef achter. ‘’Elk kind mocht er één stuk uit nemen’’ Ook echtgenote Leny. Die koos voor een oranje bolvormig vaasje. ‘’Dat is gemaakt door glasblazerij Leerdam naar het ontwerp van Copier,’’ weet Bos te vertellen. ‘’Leerdam maakte al achterlichten voor fi etsen en auto’s en dus konden ze vrij simpel oranje glas maken. De intensiteit van het oranje verschilt per vaasje maar de vorm is hetzelfde.’’ Zo heeft hij van bijna elk item achtergronden. In goede handen Mees heeft zijn collectie al in december 2017 geschonken.
Bij het Bevrijdingsmuseum Zeeland is alles in goede handen. Dit museum richt zich vooral op de Slag om de Schelde en wordt op 25 oktober heropend na een grootscheepse verbouwing. Er komt een themapark omheen. Die dag is de 75ste herdenking van deze slag. ‘’Ze kwamen met een vrachtwagen om de achthonderd items op te halen’’, vertelt hij. Op zijn tachtigste kreeg hij als grote verrassing een fotoboek van een aantal highligts uit de collectie. Dochter en schoonzoon zijn vormgevers en maken ook kunstboeken. Het smaakte naar meer en zo ontstond het idee om er een echte publicatie te maken. Die is er nu en op voorraad in het Bevrijdingsmuseum maar ook bij Boekhandel van Kooten aan de Zandstraat in Veenendaal. Verder op aanvraag bij elke boekwinkel.
[ENGLISH]
These are special articles that all have to do with the liberation of our country and cover a time span from the entry of the Allies in the Netherlands in the autumn of 1944 to the end of 1945. In between, there is a wide range of works relating to the liberation. reminder.
They are usually decorative objects, often made by home industry. There are painted plates, tiles with inscriptions, a cow horn with the inscription "Arnhem 1944", drawings, also books (even one with the signature of Soldier of Orange Erik Hazelhoff Roelfzema "), vases and glassware. But there are also utensils such as a hexagonal ashtray made from biscuit tins that were thrown out.
The intention was that the proceeds from this ashtray would benefit the never realized War Remembrance Museum in Ede, the "Committee" reports at the bottom. And what about a teapot in the shape of a Sherman tank where, the fuller the "tank" is, the driver's cup rises? Or a colorful wall plate that commemorates September 1944 and was issued by the Van Gelder en Zonen paper factory in Renkum? All curious. But there is much more to the collection. An etching by Maarten Krabbé, for example, Jeroen's father.
Also a wall plate that hung in Hotel De Wereld in Wageningen that reminds us of the capitulation. It is unique. "" A collector bought this plate from the estate of this hotel. Later he offered it to the municipality. He didn't want to give anything for it. The man then sold it to me. "" Now this Wageningen historical piece is located in Nieuwdorp in Zeeland. Started with sign How did that passion begin? "" Actually by my wife. It had a sign of the liberation. That collecting came later when I found more pieces. "" The couple enjoyed scouring all kinds of collectors', flea and annual fairs.
But they also had a good nose for shops where they could find something. The collection of tiles, plates, puzzles, window hangers, painted tubes and many other curiosities was carefully built up from 1990 onwards. "I also have a lot of Marketplace and eBay. Many articles come from Canada, Australia and America. Children do not know what to do with the stuff their parents once brought with them from the Netherlands. "" The couple lived in various places in our country and recently in Veenendaal again. Both have a Veense background. He comes from the Valleistraat where father Jo Bos had a business in peteroleum. She is from the Fluitersstraat. In 1963 they met during the Orange Ball in the hall of Van Schoonhoven on the Industrielaan. He went from craft school in Wageningen to the HTS in Arnhem and spent most of his time at the international Mars concern. Mees continued to grow there. He supervised the technical part of the construction of the factory in Germany. At 56 he was given the opportunity to leave. The couple went to Ederveen to live more centrally. In a farm with 8,000 square meters of land, they had the space with a private room for Mees to display his collection.
There he also received TV Gelderland that made an item in 2017. A few years earlier he exhibited part of the collection in Museum De Casteelse Poort in Wageningen. With an eye to the future, an apartment in Veenendaal was chosen. The collection really couldn't keep up. It turned out to be quite a step to part with it. Do you distribute it among your three children, do you sell it or donate it? After all, it contains thousands of euros. Because Mees Bos is not directly "of the money", he decided to donate it. He already had contact with museums, but he had the best feeling about it at the Bevriidingsmuseum Zeeland in Nieuwdorp near Goes. "" I came up with that because of my son.
He is a motorcycle enthusiast and on his trips he met another biker who was a volunteer at this museum. That's how the ball started rolling. "" The director came by and recognized the importance of the largest liberation collection in the Netherlands. Bos renounced it completely. Only a few pieces remained. "" Each child was allowed to take out one piece "" Also wife Leny. He opted for an orange spherical vase. "That was made by glassworks Leerdam after a design by Copier," Bos says. "Leerdam already made rear lights for bicycles and cars, so they could make quite simple orange glass. The intensity of the orange differs per vase, but the shape is the same. "" He has backgrounds for almost every item. In good hands Mees already donated his collection in December 2017.
Everything is in good hands at the Liberation Museum Zeeland. This museum focuses mainly on the Battle of the Scheldt and will be reopened on 25 October after a major renovation. There will be a theme park around it. That day is the 75th anniversary of this battle. "They came by truck every eight hundred
